فه‌قێ حسێنی ساگنچ
ژماره‌یه‌كی زۆر له‌ نیشتمان په‌روه‌رانی كورد كه‌ هه‌موو ته‌مه‌نی خۆیان بۆ خزمه‌تكردن به‌ ئه‌ده‌ب و كولتووری نه‌ته‌وه‌كه‌یان ته‌رخان كردبوو،تا ئێستاش وه‌كو پێویست باسیان نه‌كراوه‌ و بگره‌ به‌ شێكی زۆری گه‌ل نایان ناسن. یه‌كێك له‌و زینده‌یادانه‌ فه‌قێ حسێنی ساگنجه‌. ئه‌م جوامێره‌ له‌ ساڵی 1926 له‌ گوندی خارۆسێ له‌ باكوور هاتۆته‌ دنیاوه‌. له‌ ساڵی 1938 ده‌چێته‌ به‌ر خوێندن و چوار ساڵ ده‌خوێنێ. له‌ دوای ئه‌وه‌ ده‌ست ده‌كات به‌ فێربوونی نووسین به‌ كوردی. له‌ ساڵی 1958 به‌ دواوه‌، چه‌ند كتێبێك ده‌نووسێت، له‌لایه‌ن ڕژێمی توركه‌وه‌ فه‌رمانی گرتنی ده‌ده‌ن و له‌ ساڵی 1964 دا ده‌گیرێت. له‌ ساڵی 1965 دا، ده‌بێته‌ ئه‌ندامی پارتی دیموكراتی كوردستانی باكوور و چه‌ندین جاری تر له‌لایه‌ن توركانه‌وه‌ ده‌گیردرێت.
فه‌قێ حوسێنی ساگنچ، له‌ ساڵی 1991 دا كتێبی "هێمانا زمانێ كوردی" و "هه‌وسینا زمانێ كوردی" چاپ ده‌كات،هه‌مان ساڵ له‌ ناوه‌ندا چاندا مێسۆپۆتامیا ده‌ست ده‌كات به‌ وتنه‌وه‌ی زمانی كوردی له‌ ئه‌سته‌مووڵ. له‌ ساڵی 1992 دا، به‌ شداری له‌ دامه‌زراندنی ئێنستیتوی كوردی له‌ ئه‌سته‌مووڵ ده‌كات. له‌ ڕۆژنامه‌ی ولآت،گۆڤاری ڕه‌وشه‌ن و ژیانی ڕه‌وشه‌ن دا،گه‌لێك وتار بلآو ده‌كاته‌وه‌،هه‌ره‌وه‌ها چیرۆكی "یوسف و زوڵێخا" له‌ حه‌رفی عه‌ره‌بییه‌وه‌ ده‌گۆرێت بۆ تیپی لاتینی. دوكتۆر جه‌مشید به‌نده‌ر،ئاپێ فه‌قێ ،له‌ ڕیزی مه‌لای جزیری و فه‌قێ ته‌یران و ئه‌حه‌مه‌دی خانی دا ده‌نێت. ئاپێ فه‌قێ پار ساڵ كۆچی دوایی كرد و چووه‌ ڕیزی نه‌مرانه‌وه‌. بۆ یادی یه‌ك ساڵ تێپه‌ربوون به‌ سه‌ر كۆچی دوای ئاپێ فه‌قێ، ئه‌نیستوتوی كورد له‌ ئه‌سته‌مووڵ،په‌رتوكێكی چاپ و بلآوكردۆته‌وه‌ كه‌ له‌ نووسینی 18 نووسه‌ری به‌ توانایه‌،له‌ سه‌ر ئاپێ فه‌قێ و كار و خه‌باتی ئه‌و. له‌ ناو ئه‌و نووسه‌رانه‌دا،ئیسماعیل بێشكچی،عیسمه‌ت شه‌ریف وانلی و گه‌لێكی تر هه‌ن. یادی ئاپێ فه‌قێ حوسێنی ساگنچ به‌خێر و خه‌رمانی ئه‌و نووسه‌رانه‌ش به‌ به‌ره‌كه‌ت بێ.
سه‌چاوه‌: ڕۆژه‌ڤ